Gaur egun 50 bat txirrindularik osatzen dute Donosti Berri Txirrindularitza Elkartea, lau maila ezberdinetan banatuta. Pistan, errepidean eta ziklokrosean aritzen dira denboraldiak irauten duen bitartean. Jose Luis Castilla donostiarra kadeteekin aritzen da entrenatzaile moduan, beste bi prestatzaileren laguntzarekin. Berak dionez, «txirrindularitzaren bidez laguntasuna, elkartasuna eta talde lana bultzatu nahi ditugu, gaur egungo gizartean balore horiek ezinbestekoak direlako». Bestalde, ziklismoa lagun berriak egiteko modu gisa ulertzen dute Donosti Berriko arduradunek, eta kirol horren bidez, jendearengana hurbiltzeko modu gisa ere bai.
Denboraldian zehar hainbat probatan lehiatzen dute euskal lurraldearen luze zabalean, eta horietara aurkezteko entrenamendu gogorrak egin behar izaten dituzte. Pistako probak prestatzeko Anoetako Belodromoan entrenatzen dute, astean hiru egunetan. Denboraldia neguan izan ohi da, eguraldia kaskarra den sasoian. Lehiaketei dagokienez, aurten Bioracer izeneko txapelketan hartu dute parte zenbait espezialitatetan, hala nola; tenpoa, eliminaziozko proba, puntuaketa eta scratch-a. Modalitate bakoitzean eta zortzi jardunalditan zehar, ahalik eta puntu gehien pilatzea eta puntuazio altuena eskuratzea da helburua. Aurtengo edizioan emaitza onak lortu dituzte Donosti Berri taldeko kideek; kadeteen mailan lehen postuan sailkatu dira eta junior mailan, aldiz, bigarren postuan amaitu dute. «Pistan ezinbestekoa da proba guztietan zehar erregulartasuna mantentzea» aitortu du Castillak.
Otsailetik aurrera eta abuztura bitarte, ordea, errepideko lasterketetan aritzen dira. Azken hauek prestatzeko entrenamenduak Goizuetako bidean edota Gipuzkoako kostaldean egiten dituzte, eta normalean, Zumaiarainoko joan-etorriak egiten dituzte. Entrenamendu saio espezifikoak ere izaten dituzte; esaterako, Aranoko igoeran serieak egiten dituzte abiadura leherkorra lantzeko. Hori guztia prestatzaile fisiko baten agindupean betetzen dute. «Esfortzu probak egiten dizkiegu ziklistei, eta neurri medikoak hartzen ditugu ezustekorik egon ez dadin» dio Castillak. Errepideko eta pistako modalitateez gain, ziklista gazteak ziklokrosean ere aritzen dira.
Babesleak, nahitaezko
Kirol gogorra izateaz gain, txirrindularitza nahiko kirol garestia dela esan daiteke. Entrenatzeko eta lehiatzeko beharrezko arropa elkarteak ematen die kirolariei, baina, gainontzeko guztia eurek ordaindu behar izaten dute. Bizikleta da balio ekonomiko handiena duena, baina horrez gain, beste osagarri batzuk eskuratzea ezinbestekoa dute ziklista gazteek. Castillaren arabera, «hori da gure lanaren handicap handienetakoa, zoritxarrez. Txirrindularitzaren mundua asko profesionalizatu da, eta laguntza ekonomikoa izatea derrigorrezkoa da, aurrera jarraitu nahi badugu». Gaur egun Donosti Berri Elkarteak hainbat babesleren dirulaguntza du eta beste hainbat enpresekin elkarlanean dihardu. «Gure babesle nagusia Victor Alvaro Construcciones den arren, Orbea enpresarekin ere elkarlan akordioa dugu eta horri esker bizikleten prezioan beherapenak izaten ditugu. Ziklismoaren munduan babesleak izatea ezinbestekoa da; baina horiek edukita ere, bizirautea ez da beti erraza izaten» dio Castillak.
«Txirrindularitzaren mundua asko profesionalizatu da, eta laguntza ekonomikoa izatea derrigorrezkoa da, aurrera jarraitu nahi badugu»
Zuzendari hernaniarra
Donosti Berri Elkarteak Hernaniko eta Astigarragako zenbait kide ditu bere lerroetan. Horien artean dugu Axel Tranche. Jose Luis Castillarekin batera zuzendari lanetan dihardu, eta aurten bere bigarren urtea beteko du zeregin horretan. Dauzkan funtzio nagusiak dira prestatzaile fisikoak ezarritako entrenamenduak txirrindulariei transmititzea, teknika irakastea (tropelean non kokatu behar diren, besteen gurpilean jartzen…), eta lasterketetan taldea zuzentzea (non jarri arreta bereziki, ihesaldietan parte hartu edo ez, etab). «Hernaniko JOCC taldean ibili nintzen entrenatzaile moduan, baina lehengo urtean akordio batera iritsi ginen, Hernaniko kadete mailako txirrindulariak Donosti Berrira pasatzeko, Hernanin infantil mailara arte bakarrik daukagulako txirrindulari taldea. Bestalde, ni entrenatzaile bezela pasako nintzen Donosti Berrira, ahal nuen neurrian lehendik zeuden entrenatzaileei laguntzeko», dio. Orain gutxi arte Tranche bera aritu izan da bizikleta gainean eta lasterketetan lehiatzen. «Zazpi urtez aritu nintzen konpetitzen. Hasieran Hernaniko JOCC taldean 3 urtez, eta ondoren Urnietan, 4 urtez». Bere arabera, taldearen ezaugarri nagusia sortu den giro ona eta laguntasuna da: «Adin ezberdineko gazteen artean berehala sortzen da harremana eta konplizitatea. Txirrindularitzari esker ezagutu dute elkar eta beti daude besteari laguntzeko prest».
Tomas Oterminek hamasei urte ditu eta junior mailako ziklista gaztea da. Bere ustetan «sortu den laguntasuna da taldearen onena. Agian banaka ez gara indartsuenak, baina taldean edozer lortzeko gai garela erakutsi dugu». Jaime Romero ere Astigarragakoa da, lasterketetan lehiatzea gogoko du eta bere adinekoen artean onenetakoa dela dio. Ibai Rodriguez eta Beñat Klemente, ordea, hernaniarrak dira. Horietatik lehenak ere karreretan parte hartzea atsegin du, eta Donosti Berri taldean daraman urte eskasean gustura sentitu dela aitortu du. Klemente, bestalde, taldeko beteranoenetakoa da, eta hainbat aldiz igo da podiumera beste hainbat kategoriatan. Nork daki, agian nazioarteko itzuli handietan ikusiko ditugu hemendik denbora batera. Guztien aurpegian nabari da txirrindularitza maite dutela eta haien helburu nagusia, lan eginez, ondo pasatzea dela.
«Donosti Berri Txirrindularitza Elkartean aritzen diren mutilek elkartasuna, laguntasuna eta talde lana bezalako baloreak dituzte helmuga»
Profesionaletara jauzia
Zaila izan ohi da goi mailako txirrindularitzara saltoa egitea. Hori lortzeko trebetasuna eta zortea lagun izan behar dira. Donosti Berri taldetik, hala ere, profesional mailara iritsi direnak ere badira. Unai Intziarte da horietako bat; maila interkontinentaleko Aldro Clycling Team taldean aritu zen iaz Manolo Saizen aginduetara. Hala ere, sakrifizio handia behar da aurrera egiteko eta denbora asko hartzen duenez, sarritan txirrindulari gazteek erabaki egin behar izaten dute lan egin, ikasi edo lehiatzearen artean. Intziartek, esaterako, txirrindularitza profesionala utzi behar izan du ikasketak direla medio. Castillaren arabera, dilema handia izan ohi dute goi mailara iristea lortu duten ziklista askok. «Aukeratu egin behar duzu lehentasunen artean. Txirrindularitzatik bizitzeko aukerarik ez baduzu, praktika profesionala uztea beste erremediorik ez daukazu». Izan ere, forma fisiko egokia izateko egunean lau ordu gutxienez entrenatu behar dituzte, astean sei egunetan. Sakrifizio asko eskatzen duen kirola da ziklismoa, baina ordainetan gauza positibo asko eskaintzen ditu. Donosti Berri Txirrindularitza Elkarteak 25 urte daramatza kirolaren bidez gazteengan laguntasuna, elkartasuna, enpatia eta talde lana bezalako baloreak landu eta sustatzen. Castillak dioen moduan «garaikurrak irabaztea oso polita da, baina helburu horiek bigarren mailakoak dira; garrantzitsuena ondo pasa eta balio ezberdinak barneratu eta praktikara eramatea da».
Neskarik ez
Azken urteetan emakumezkoen txirrindularitzak indarra hartu badu ere, eta nazioarteko goi mailako txirrindularitzaren eszenatokian emakume ugari nabarmendu diren arren, gure inguruan ez du oraindik eragin handiegirik izan. Castillaren arabera «Gipuzkoako barnealdeko eskualdeetan nesken txirrindularitza talde gehiago daude, baina Donostia inguruan apenas daude elkarte ziklistak». Futbolean ez bezala, ziklismoaren aldeko apustu garbia egin duen talderik ez dago Donostialdean. Hala ere, itxaropena ez du galtzen eta, egun batean Donosti Berri taldean nesken arloa egotea gustatuko litzaioke. Zentzu horretan ikastoletan egiten ari diren lana fruitu emankorrak ematen ari da, eta neskak ziklismora erakartzea izaten ari da erronka nagusia. «Astero-astero gure elkarteko bi kide joaten dira Hernaniko eta Astigarragako ikastoletara, eta han txirrindularitzaren inguruko tailerrak egiten dituzte, haurrei txirrindularitzarekiko zaletasuna pizteko xedez», azaldu du Castillak. Hau guztia aurrera eramateko Gipuzkoako Aldundiaren laguntza izaten dute.